सुर्खेत । लकडाउनको बेला सुर्खेत वीरेन्द्रनगरका सडकहरुमा गुलमोहर फुल फुलेर मनै लोभ्याउने दृष्य भएको छ । स्वर्गीय राजा बिरेन्द्र वीर विक्रम शाहले सुर्खेत भ्रमणमा आएका बेला रोपेका यी फुलहरुले सुर्खतको शोभा नै बढाएका छन् । वीरेन्द्रनगरको घण्टाघर, क्याम्पस रोड सडकको छेउछाउमा रातै भएर फुलेका गुलमोहरले सुर्खेतलाई साँचिक्कै स्वर्ग बनाएको छ ।
कोभिड १९ कोरोना भाईरसको संक्रमण दर उच्च भएकाले वीरेन्द्रनगर सुर्खेतमा पनि लकडाउन गरिएको छ । लकडाउनमा फुलेको फुलमो मज्जा लिन जो कोहिले पाएका छैनन् । गुलमोहरलाई फ्रान्समा ‘स्वर्गको फूल’ भनेर उपमा दिइन्छ । कर्णाली प्रदेशको राजधानी वीरेन्द्रनगरलाई यो दृष्यले स्वर्ग नै बनाईदिएको छ । यो ठाउमा अहिले लकडाउनको बावजुत पनि फोटो खिच्ने र टीकटक बनाउनेको लर्को नै देखिन्छ ।
गुलमोहरको ईतिहास
गुलमोहर एउटा वृक्षको नाम हो जसमा रातो रंगका फूलहरू फूल्छन । यसको जन्मभूमि मेडागास्करलाई मानिन्छ । भनिन्छ कि १६औं शताब्दीमा पोर्चुगलीहरूले मेडागास्करमा यसलाई देखेको थिए ।
१८औं शताब्दीमा फ्रेंच किटीसको गभर्नर काउंटी डी पोएंशीले यसको नाम बदलेर आफ्नै नामसित मिल्ने नाम पोइंशियाना राखि दियो । पछि यो सेंट किटीस र नेवीसको राष्ट्रिय फूलको रूपमा पनि स्वीकृत गरियो । यसलाई रोयल पोइंशियानाको अतिरिक्त फ्लेम ट्रीको नामबाट पनि जानिन्छ । फ्रांसीहरूले संभवत गुलमोहरलाई सबैभन्दा धेरै आकर्षक नाम दिये, उनीहरूको भाषामा यसलाई स्वर्गको फूल भन्छन ।
साच्चीनै गुलमोहर स्वर्गको फूलु हो। भिषण गर्मीमा गुलमोहरको वृक्षमाथि पातहरू त नाममात्रको हुन्छन, तर फूल यति धेरै हुन्छन कि गणनु मुश्किल हुन्छ। यो नेपालको तातो तथा नमी हुने ठाँउमा सबै ठाँउ पाइन्छ ।
कोसा जातिको यो फूलको बोट फूलहरूमा सबैभन्दा ठूलो मानिन्छ । वैज्ञानिक नाम डेलोनिक्स रेगिया रहेको र काँडा नहुने यो फूलको वास्ना भने हुँदैन । १२ वर्ष आयु रहेको यो फूल गाढा रातो, पहेंलो र रातो पहेंलोको मिश्रण हुने भए पनि नेपालमा गाडा रातो रंगका मात्र छन् ।
शनिबार, बैशाख २५, २०७८मा प्रकाशित गरिएको