एजेन्सि भारत । नेपालमा गत जेष्ठ १५ गते सम्म सुनको आयात महसुल १५ प्रतिशत थियो जेष्ठ १५ को बजेटमा तत्कालीन अर्थमन्त्री वर्षमान पुनले बजेटमा सुनको आयात महसुल २० प्रतिशत बनाए । भारतमा पनि सुनको आयात महसुल १५ प्रतिशत नै थियो तर यही साउन ८ गतेको बजेटमा त्यहाँका अर्थमन्त्री निर्मला सीतारमणले उक्त महसुललाई ६० प्रतिशतले घटाउदैं ६ प्रतिशत कायम गरेकी छन् ।

नेपालमा आयात महसुल २० तर भारतमा ६ प्रतिशत हँदा नेपालमा भन्दा भारतमा एक तोला सुन १३ हजार देखि १५ हजार रुपैयाँसम्म सस्तो पर्न थालेको छ । मुल्यको यहि ठुलो अन्तरले भारतबाट अनधिकृत रुपमा सुनको आयात बढ्न थालेको छ । नेपालबाट भारु बोकेर सुन खरिद गर्न भारत जानेको संख्या बढिरहेको छ । भारुको खरिद विक्रि मुल्यमा वृद्धि हुनुको कारण पनि यहि हो ।

भारतमा आयात मुल्य ६ प्रतिशत भएपछि त्यहाँका व्यवसायीले अवैध आयात गर्न पनि छाडेका छन् । सुनको क्यारिग चार्ज ८ प्रतिशत भन्दा बढी नहुने भएकाले भारतको नयाँ बजेटपछि तस्करीको सुन भारत पुग्न छाडेको व्यवासयीको भनाई छ ।

मोरगं उद्योग व्यापार संघका उपाध्यक्ष एवम् श्री महालक्ष्मी ज्वैलर्सका सञ्चालक विकास बेगबानीले नेपालले भारतको राजश्व प्रणालीबाट सिक्नुपर्ने धेरै विषय रहेको बताउंदै नेपालका शासक र सरकारी अधिकारीले अहिलेसम्म नबुझको बताए ।

यसरी नेपाली सुन खरिद गर्न भारतीय बजार पुग्न परेपछि भारुको मागमा वृद्धि भएको छ । भारतले सुनचादीको आयात मशसुलमा ६० प्रतिशत घटाएसंगै नेपालको खुला बजारमा भारुको खरिद विक्रि मुल्य वृद्धि भएको छ । यस अघि व्यवसायीले यही साउन ८ गतेसम्म नेपाली १५७ रुपैयाँ ५० पैसामा भारु १ सय खरिद गरिहरेको थिए । साउन ११ गते यता नेपाली रुपैयाँ १६१ देखि १६२ पर्न थालेको छ । यसरी भारतीय बजेटका कारण नेपालको खुला बजारमा १ सय भारुको मुल्य एक हप्ता मै ५ रुपैंयाले बढेको हो ।

नेपाल सरकारले आयात महसुल १० प्रतिशत बनाउने हो भने उपयुक्त हुने व्यवसायीहरुको सुझाव छ ।

बिहिबार, साउन १७, २०८१मा प्रकाशित गरिएको